Leve de dictatuur!

COLLABORERENDE ARTIESTEN FAVORIET BIJ PRINS CLAUS STICHTING

door Pamela Hemelrijk
Lezen journalisten en hoofdredacteuren hun eigen krant wel eens, vraag ik me af? Vragen die zombies zich überhaupt wel eens iets af, terwijl ze de persberichten zitten over te kalken die ze op hun bureau gepleurd krijgen?
Blijkbaar niet. De Volkskrant trapte deze zaterdag een joekel van een open deur in: “Mensenrechtensituatie in Iran holt achteruit”, schreeuwde de voorpagina. Kennelijk hebben ze bij de Volkskrant nog steeds niet gemerkt dat de mensenrechten in Iran al 40 jaar geleden zijn opgeheven. Want volgens de redactie gaat het pas bergafwaarts sinds het aantreden, vorig jaar, van de “ultraconservatieve” president Ahmadinejad. “Tientallen dissidenten”, aldus de Volkskrant, worden bedreigd, opgepakt, gevangen gehouden zonder proces en gemarteld. Er heerst “een klimaat van angst en intimidatie”, en wie protesteert of zich niet neerlegt bij de draconische mediacensuur, die is zijn leven niet zeker.

So what else is new, zou men zeggen. Sterker nog: als het inderdaad om tientallen gaat, zoals de redactie bezweert, dan moet de mensenrechtensituatie in Iran tijd zelfs aanzienlijk verbeterd zijn! Want Khomeini heeft, voor zover ik weet, 120.000 politieke executies op zijn naam weten te brengen. En zijn opvolger Khatami (1997-2005), heeft volgens Amnesty International in een tijdsbestek van drie jaar 400 dissidenten laten ophangen, vierendelen, onthoofden of stenigen.
(Nochtans ging onze minister van Buitenlandse Zaken Van Aartsen in 2000 nog doodgemoedereerd bij deze halsafsnijder op bezoek, om handelsbetrekkingen met Iran aan te knopen, en en passant te beloven dat hij Iranese asielzoekers linea recta retour zou sturen. Ik zie hem nog het NOS-Journaal te woord staan, na zijn terugkeer op Schiphol: nee, Iran was “nog” geen rechtsstaat, maar die asielzoekers moesten terug, want Van Aartsen had na zijn gekonkel met die abjecte baardaap geconcludeerd dat dat best wel kon. Die hielenlikker van het NOS-Journaal met zijn microfoon vertrok geen spier, en nam de mededeling voor kennisgeving aan. En denk maar niet dat de Volkskrant er schande van sprak. Of de rest van de gezagsgetrouwe pers, for that matter.)
Dus waarom maakt de redactie zich nu ineens zo te sappel over het lot van die dissidenten? Om een maatschappelijk draagvlak te creëren voor de volgende Amerikaanse invasie in het Verre Oosten, moet ik aannemen. Als u een andere verklaring kunt verzinnen, dan hoor ik hem graag.

Maar het allergekste komt nog. Want op de kunstpagina van diezelfde Volkskrant verrneem ik dat de Prins Claus Prijs 2006 is toegekend aan de Iranese grafisch ontwerper Reza Abedini. Op 13 december wordt deze gozer ingevlogen uit Teheran, om (van Prins Willem Alexander, neem ik aan) maar liefst 100.000 euro in ontvangst te nemen.
Nou is het op zichzelf natuurlijk al te dol voor woorden dat onze overheid ons met het pistool op de borst dwingt om in het Verre Oosten de zakken te spekken van wildvreemde kunstenaars waar wij nog nooit van hebben gehoord. Maar deze Abedini is bovendien ook nog een supporter van het Iraanse régime; hij doceert namelijk, zo lees ik, “grafisch design en beeldcultuur aan de Universiteit van Teheran”! U dacht toch zeker niet dat mensenrechtenactivisten voor die baan in aanmerking komen? Deze artistieke jaknikker is een ambtenaar in dienst van de ayatollahs, en hij krijgt straks van ons belastinggeld een ton in zijn zak gepropt in het Paleis op de Dam!
Wat zijn dat voor psychopaten, vraag ik u af, daar in de jury van de Prins Claus Prijs? Wat zijn dat voor zwakzinnigen, die deze collaborateur in hun juryrapport bewieroken omdat hij “de relatie tussen beeldtraditie en moderne vormgeving benadrukt”, “onderzoek naar de lange en rijke geschiedenis van de Perzische kunst en kalligrafie stimuleert”, en “talent onder de nieuwe generatie koestert”? Waarom wordt de Nederlandse belastingbetaler gedwongen om een ton cadeau te doen aan een lid van de Islamitische Kultuurkammer? En waarom maakt de Volkskrant daar geen bezwaar tegen, als ze daar zo wakker liggen van de mensenrechten in Iran? Heeft de politieke redactie überhaupt wel eens contact met de kunstredactie, of lezen ze elkaars stukken niet eens?

P.S. Ik heb mijn best gedaan om voor u uit te zoeken wie er in de jury van de Prins Claus Prijs zitten, maar daarover zwijgt de website van de Prins Claus Prijs in alle talen. Wel kan ik u mededelen dat de 10 overige prijswinnaars, die van ons 25.000 pop de man krijgen voor hun onschatbare artistieke verdiensten, allemaal heel goed lijken te gedijen onder het totalitaire bewind in hun land. De laureaten wonen en werken namelijk in: Afghanistan, Libanon, Jamaica, Kenia, Haïti, Pakistan, Papoea Nieuwguinea, Nigeria, Palestina en Mali. U ziet het; er is geen ene rechtsstaat bij. Als die lui zich werkelijk inzetten “voor het trotseren van de dictatuur”, zoals de jury beweert, waarom lopen ze dan nog allemaal vrij rond? Hoe is het mogelijk dat de “dichter schrijver, dramaturg en leraar Frankétienne” op Haïti maar liefst 30 boeken “in een politieke context” heeft kunnen uitgeven zonder van zijn bed te worden gelicht? Hoe is het mogelijk dat de “actrice, theaterregisseuse en vrouwenrechtenactiviste Madeeha Gauhar” in Pakistan al 20 jaar “grensverleggende toneelvoorstellingen” kan maken, zonder te worden gestenigd? Hoe is het mogelijk dat de Afghaanse beeldend kunstenares Lida Abdul (gespecialiseerd in “video, film, fotografie, installaties en performances”, gekenmerkt door “sterke politieke en sociale statements ”) al jaren “regelmatig exposeert en doceert in Kabul”? De Taliban was blijkbaar een grote fan van deze vrijgevochten artieste; anders was ze nu al lang dood geweest, dat is een ding dat zeker is. Vrouwen mochten immers helemaal niet werken; laat staan performances geven vol politieke en sociale statements.
Ik kan maar één ding concluderen: de Prins Claus Stichting heeft een warm plekje voor dictaturen. En vooral voor de kunstluizen die zich bij die dictaturen in likken. Maar ach, het past in een lange Nederlandse traditie, zullen we maar zeggen. Collaborerende kunstenaars staan hier nu eenmaal sinds jaar en dag in hoog aanzien. Wij noemen hier slechts Rem Koolhaas, die er niet voor terugdeinst om een miljardenopdracht aan te nemen van de Chinese staatstelevisie, en natuurlijk Mao-propagandist Joris Ivens, die hier zelfs een prijs naar zich vernoemd kreeg. Maar dat waren tenminste nog Nederlanders. Nu stroopt onze overheid de halve wereld af om foute kunstenaars te bekronen. Van ons geld.

PPS.
Herstel: de
samenstelling van de jury (en van de talloze advies- en aanbevelingscommissies) alsnog gevonden. Behalve Emile Fallaux van Vrij Nederland en de fotograaf Niek Biegman (voormalig Nederlands vertegenwoordiger bij de Verenigde Naties) komt er geen landgenoot aan te pas, zoals u ziet. Het enige wat er Nederlands is aan die hele Prins Claus Prijs, dat zijn die 350.000 euro.