John McCain: oorlogsheld of collaborateur?

Dit is de ‘officiele versie’ van het Vietnam-verhaal van John McCain zoals opgetekend door Tom Jan Meeus van NRC Handelsblad: McCain zelf speelde een heldhaftige rol in de oorlog in Vietnam. Twee dagen nadat hij gewond was geraakt bij een brand, meldde hij zich aan als vrijwilliger op een gevechtsvliegtuig. Het toestel stortte neer, hij belandde in zee, brak zijn botten, en redde zichzelf door zich met de tanden aan een touw op te trekken van de zeebodem. Nadat hij krijgsgevangen werd genomen, kreeg hij van de Noord-Vietnamezen enkele malen het aanbod strategische informatie aan de vijand te geven in ruil voor vrijlating. Hij weigerde en werd daarom jaren gemarteld. Als gevolg van de botbreuken, die in zijn gevangenschap niet werden behandeld, is hij niet in staat zijn armen in de lucht te steken. (NRC Handelsblad, 8 maart 2008). We zullen aanstonds zien dat Tom Jan zijn lezers op schaamteloze wijze bedriegt.

Nu heb ik me nooit speciaal geinteresseerd voor het oorlosverleden van John McCain. Totdat ik op een hotelkamer in Bangkok stuitte op een uitzending van Hardtalk (BBC) waarin host Stephan Sackur de Amerikaanse schrijver Gore Vidal aan de tand voelde. Vidal beweerde daarin dat John McCain geen oorlogsheld was, maar juist een oorlogsmisdadiger die verregaand zou hebben gecollaboreerd met de Vietnamezen. “Iedere andere soldaat zou voor de krijgraad zijn gekomen” aldus de bejaarde schrijver die echter aan scherpte de afgelopen decennis niets lijkt te hebben ingeboet. Fascinerend, toch? Wat moeten we hiermee? Gore Vidal –een van de beste schrijvers ter wereld- blijkt ook in een interview aan de New York Times John McCain te beschuldigen van pseudo-heroism:

In an interview with the NY Times that ran yesterday, Vidal was asked what he thought about John McCain. Here’s what was said:

…what about Mr. McCain? Disaster. Who started this rumor that he was a war hero? Where does that come from, aside from himself? About his suffering in the prison war camp?

Everyone knows he was a prisoner of war in North Vietnam. That’s what he tells us.

Een summiere zoektocht op internet levert in no-time Bergen alarmerend materiaal op dat de lezing van Vidal lijkt te bevestigen. Er blijkt een site te bestaan waarop Vietnam-veteranen geen weg onbewandeld laten om de ‘mythe’ van de ‘oorlogsheld McCain’ door te prikken. Een citaat: “John, family members of Vietnam POW/MIA(s) have been waiting for more then 14 years for you to have the courage to face them eye to eye in front of the American Public – Here is your opportunity for some “STRAIGHT  TALK.”  Stop hiding behind your fabricated “War Hero” persona.  You know we can prove your collaborations with declassified government documents . . . It is time for the American people to get to know the REAL John McCain – the John McCain that the POW/MIA families witnessed during the 1991-93 US Senate Select Committee on POW/MIA Affairs.” Nog een citaat: “Today, McCain admits that three to four days after he was captured, he promised the Vietnamese, “I’ll give you military information if you will take me to the hospital.” He also admits that the Vietnamese responded by rushing him to a military hospital normally kept unavailable to U.S. prisoners, but denies the “special medical treatment” he was given was because of his promise to collaborate.” Een derde citaat: “A former Vietnamese Communist Party official is claiming Sen. John McCain was “quickly singled out for softer treatment” as a POW because “he was the son of an American admiral. Phung Van Chung, 70, who was a Communist Party official at the time McCain was captured said “top” Vietnamese leaders wanted to use McCain “for negotiations.” Chung also said McCain is refusing “to acknowledge” the heroism of Mai Van On, a Vietnamese peasant who the Vietnamese say swam out during the bombing raid and rescued McCain from drowning. McCain’s refusal to publicly recognize Mai Van On for saving “his life” has some in the media speculating that McCain is afraid that to do so would “fuel other, more damaging allegations that McCain exaggerated elements of his PoW ordeal in Hoa Lo prison.  Click here for the full story . . .”

Tal van evenwichtige en genuanceerde artikelen maken korte metten met de mythe van de ‘oorlogsheld’ McCain zoals dit verhaal waarin ook weer een prominente rol is weggelegd voor de Vietnamese boer Mai Van On die McCain gered zou hebben (zie foto, gemaakt in 1996) toen zijn vliegtuig neerstortte in het Truc Bach-meer. Met name de rol van deze Mai van On (1.820 verwijzingen op Google) is alarmerend voor de ‘mythe McCain’. De Associated Press spoorde deze Vietnamese boer –hij zou twee jaar geleden zijn overleden- in februari 2000 op en interviewde hem. De kop van het verhaal: McCain’s Vietnam Rescuer Talks  Hij gaf een gedetaillerde beschrijving van hoe hij John McCain in 1967 redde.

McCain was below the surface of the 16-foot-deep water, entangled in the parachute cords. On said he cleared the ropes and pulled McCain to the surface.

“His head was drooping and his eyes were closed. They gradually opened, and I saw a look of relief that he was still alive,” On said.

He gave McCain one end of the pole as he held the other and swam with one arm. Another man helped them to shore. On recalled that McCain’s flight suit was torn, revealing a good-luck charm around his neck.

“He could not walk, so I had to help him. At first, I thought he had no injuries, but I later learned he had a broken arm and broken leg,” On said.

Ook de -vaak bespotte- Engelse krant the Daily Mail berichtte nog afgelopen maard uitvoerig over het ‘verraad’ van John McCain aan zijn ‘Vietnamese vriend’. Maar niet NRC Handelsblad of andere Nederlandse kranten. We keren terug naar het begin van dit stuk en naar de beschrijving van McCain’s oorlogsverleden door ‘kwaliteisjournalist’ Tom-Jan Meeus: McCain redde zichzelf door zich met de tanden aan een touw op te trekken van de zeebodem.”

Het detail ‘met de tanden’ van Meeus is trouwens fascinerend. Waar haalt hij dit vandaan? Bekend zijn de verklaringen van McCain dat zijn ‘martelaars’ hem de tanden braken tijdens zijn krijgsgevangenschap, zie bijvoorbeeld Vanity Fair, februari 2007: In 1968 he was offered early release, and when he refused, because others had been there longer, his captors went at him again; he suffered cracked ribs, teeth broken off at the gum line, and torture with ropes that lashed his arms behind his back and that were progressively tightened all through the night. Maar nergens treffen we het Tom Jan-detail aan van het ‘zich met de tanden aan een touw optrekken’.Ten overvloede: ook met zijn mededeling dat McCain neerstortte ‘in zee’ gaat Meeus de mist in.