Interview met Bram Moszkowicz

BRAM MOSZKOWICZ OVER DE ZAAK-MOSZKOWICZ EN HOLLEEDER

Onderstaand interview is een bewerking van een interview dat verscheen in het meest recente nummer van Het Advocatenblad. De auteur heeft deze ‘gepopolariseerde versie’ aangeboden aan diverse media, maar geen wilde het publiceren. Het interview vond plaats op dinsdag 6 maart ten kantore van Bram Moszkowicz

Bram Moszkowicz slaat terug

Zelden heeft een advocaat meer onder vuur gelegen dat Bram Moszkowicz als (inmiddels voormalig) raadsman van Willem Holleeder. Het Openbaar Ministerie, Jort Kelder en de rest van de media lijken een free hunt te zijn begonnen om de icoon van de Nederlandse strafadvocatuur van zijn voetstuk te trekken. Hoe houdt Moszkowicz zich in dit spervuur staande? Een interview.

Door Micha Kat

Ook Zembla is naar hem ‘op jacht’. Journalisten van het VARA-documentaireprogramma hebben zelfs zijn ex-vrouw van wie hij al meer dan tien jaar is gescheiden en waar een van zijn kinderen woont benaderd. Intussen wordt juridische actie voorbereid tegen Elsevier dat hem en de hele ‘advocatendynastie’ Moszkowicz in een coververhaal (‘de val van Bram Moszkowicz; 24 februari) reeds ten grave heeft gedragen, loopt het spoedappel tegen het ‘maffiamaatjes-vonnis’ en Jort Kelder op volle toeren en zoekt Moszkowicz ook via dit interview de confrontatie met zijn tegenstanders. Bram vecht terug. Hij is tenslotte strafpleiter.

Het kantoor van Bram Moszkowicz aan de Herengracht lijkt van binnen meer op een museum dan op een advocatenkantoor: oude meesters, Joodse kunstvoorwerpen, dikke tapijten. Als Holleeder Endstra hier bedreigd zou hebben, zou dat beter met een kromzwaard hebben gepast of met een Javaanse dolk dan met een moderne blaffer.
Het is vooral de chronologie van de gebeurtenissen (zie de timetable) medio februari die Moszkowicz dwars zit. “Op 13 februari wordt er opeens een rapport van de Rijksrecherche aan het Holleeder-dossier toegevoegd waaruit zou blijken dat er vanuit mijn kantoor stukken zijn gelekt naar Peter R. de Vries. Op 15 februari dient Haico Endstra een tuchtklacht tegen mij in waarvan genoemd rapport deel uitmaakt. Op 16 februari krijg ik van de deken te horen dat er een tip is binnengekomen dat mijn veiligheid ernstig gevaar loopt. Ik moest opeens in veilgheid worden gebracht. Thans weet ik dat die tip zes maanden oud was. Ik zie deze samenloop als een gecoordineerde actie om mij te beschadigen. Daar komen de uitlatingen van Kelder aan mijn adres dan nog eens bij met alle juridische consequenties van dien. Vlak voordat ik als raadsman terugtrad heeft de Belastingdienst ook nog eens een duit in het zakje gedaan door de aangiftes en aanslagen van al mijn medewerkers aan het OM te geven dat ze weer heeft toegevoed aan het Holleeder-dossier.”

Het Holleeder-dossier is de grote steen des aanstoots in de ‘affaire-Moszkowicz’. Die begint in februari 2006 toen bleek dat het OM het dossier had ‘aangevuld’ met belastende informatie over Moszkowicz die nadrukkelijk geen verdachte is. De scooter. De bedreiging door Holleeder van Endsta op zijn kantoor. Het gebruik van het kantoor als post- en beladres door Holleeder. De persoonlijke banden tussen Moszkowicz en Holleeder. Veel ervan is weerlegd. Het verhaal van zijn kantoor als postadres voor de bankafschriften van Holleeder is zelfs (door De Volkskrant) gerectificeerd. Van de bedreiging staat vast dat Moszkowicz er niet bij was. Hij weet er verder niets van, zegt hij. De scooter van zijn vrouw Juliette is teruggebracht naar de dealer waar hij toevallig door Holleeder is gekocht. Moszkowicz: “Wil je ook het verhaal horen van mijn ‘vakantie’ met Holleeder aan de Cote d’Azur? Ik ben ik Cannes. Holleeder belt: ik heb een dringende kwestie. Mag ik naar je toekomen? We zitten in mijn hotel zijn probleem te bespreken. Die middag vliegt hij weer terug. Dat was mijn ‘vakantie’ met Holleeder.”

Belangenverstrengelingen
De fromele reden dat Moszkowicz de verdediging van Holleeder neerlegde was dat het ‘niet langer in het belang van zijn client was’ de verdediging voort te zetten. De achterliggende reden is dat Moszkowicz voortdurend werd aangevallen wegens vermeende belangenverstrengelingen: de belangen van zijn (dode) ex-client Endstra zouden zich niet laten verenigen met die van Holleeder omdat die laatste Endstra zou hebben afgeperst. Maar klopt dat wel van die belangenverstrengelingen? Moszkowicz: “Geleerde mensen die het kunnen weten, onder wie prof. Taru Spronken, hebben het in het Advocatenblad prima uitgelegd. De essentie van het verbod op de behartiging van tegenstrijdige belangen is dat een advocaat niet gelijktijdig belangen van clienten mag dienen als deze tegenstrijdig zijn. Maar als een van de betrokkenen niet meer leeft, kan er van gelijktijdigheid geen sprake meer zijn. En nu komt ie: of het verbod op het behartigen van tegenstrijdige belangen ook nog doorwerkt na de dood van een client is in de tuchtrechtspraak tot nu toe niet beantwoord. Daar komt dan nog bovenop dat ik voortdurend en uitvoerig in overleg heb gestaan met de Amsterdamse deken van Orde. Mijn afspraken met hem over deze zaak waren waterdicht. Nooit heeft hij ingegrepen of zelfs het advies gegeven de verdediging neer te leggen.”
Als er in formeel-juridische zin geen grond is de belangenverstrengeling aan te nemen, wekt het des te meer verbazing dat de media hiervan zo’n enorm circus hebben gemaakt. Moszkowicz: “Het onderwerp tegenstrijdige belangen is in deze zaak enorm uitvergroot. In andere zaken kraait er geen haan naar.”
Wat zou de reden kunnen zijn van de ‘samenzwering’ tegen zijn verdediging van Holleeder? Moszkowicz: “Ik denk dat men Holleeder zijn advocaat wilde ontnemen. Wellicht wilde men dat hij een andere, minder goede advocaat krijgt. Ook wilde men Holleeder via mij verder in diskrediet brengen, zo van: kijk eens hoe abject Holleeder opereert! Hij neemt zelfs zijn eigen advocaat in de tang! Maar ik zat niet in de tang bij Holleeder. Dat wil ik nadrukkelijk stellen. Ik werd ook niet door hem geintimideerd. Hij is er te slim voor om zijn eigen advocaat van wie hij afhankelijk is in de problemen te brengen.”

Die vermaledijde media
Een ding is zeker: de media spelen een cruciale rol in de ‘affaire’. Het OM lijkt de de belastende informatie over Moszkowicz slechts om een reden te hebben toegevoegd aan het Holleeder-dossier: om het via de media te kunnen uitspelen met als doel Moszkowicz in diskrediet te brengen. De kans dat de ‘scooter’ en de ‘vakantie aan de Cote’ een rol gaan spelen in de strafzaak tegen Holleeder zelf is immers grenzend aan nihil. Interessant in dit verband is ook dat het verhaal over het pistool dat Endstra op het kantoor door Holleeder tegen zijn hoofd gedrukt zou hebben gekregen reeds begin September 2005 ‘via bronnen rond het onderzoek’ naar buiten kwam, vijf maanden dus voordat bekend werd dat het OM het dossier vol met ‘informatie’ over Moszkowicz had gestopt. Dit is opnieuw een aanwijzing voor een ‘campagne’ tegen Moszkowicz. Relevant lijkt ook dat het juist Elsevier was dat de scoop bracht van de opmerkelijke plaats die Moszkowicz inneemt in het dossier tegen zijn client Holleeder.
Inmiddels heeft de advocaat enkele belangrijke overwinningen geboekt op de ‘vermaledijde media’. Zo heeft De Volkskrant berichten over Holleeder’s gebruik van zijn kantoor als postadres voor bankafschriften moeten rectificeren. Ook ligt Elsevier inmiddels onder vuur en heeft een advocaat in de arm genomen. Het weekblad betrok de hele familie van Moszkowicz in diens ‘vrije val’ en schreef ook –volgens de advocaat ten onrechte- dat Moszkowicz was opgehaald ‘door gewapende agenten’ en in een ‘geblindeerde auto’ werd afgevoerd. Alsof hij zelf de crimineel zou zijn. Moszkowicz: “Ik ben op Vrijdag 16 februari keurig volgens afspraak opgehaald door de Dienst Beveiliging Koninklijk Huis. De media hebben daar op bizarre wijze een ‘vlucht’ van gemaakt. Dit scenario is uitgedokterd door Lex Runderkamp van het NOS Journaal. NRC Handelsblad kopte zelfs dat ik ‘op de vlucht ben geslagen’. Nog een voorbeeld van de kwaadwillendheid van de media. Op de persconferentie van 19 februari zeg ik met de grootste mogelijke nadruk dat het rapport van de Rijksrecherche mij niet als verdachte bestempelt en dat de conclusie niet is dat er door mij of een van mijn medewerkers is gelekt. Ik zeg daar dan nog bij, om deze mededeling enige autoriteit te geven, dat ik namens de deken van de Orde en de Hoofdofficier van de Landelijk Parket gemachtigd ben te verklaren, dat ik mijn geheimhoudingsplicht niet heb geschonden. Ik heb het in geen enkel artikel terug kunnen vinden. Wel stond er daarna in Elsevier: “De Rijksrecherche beschikt over bewijzen dat in 2002 gelekte, belastende stukken over Endstra afkomstig waren van het kantoor van Moszkowicz. Als dat klopt, is er sprake van een strafbaar feit. En nu krijgen we nog de documentaire van Zembla.”

De zaak-Holleeder
Dat de zaak-Holleeder in de media wordt omschreven als ‘de zaak van de eeuw’ noemt Moszkowicz ‘waanzin’. “Waar gaat die zaak over? Over het afpersen van een aantal mensen en het lidmaatschap van een criminele organisatie. De zaak is opgeblazen, geconstrueerd. Natuurlijk, de golf aan liquidaties die thans is opgehouden speelt op de achtergrond een rol. Wellicht gaat het OM Holleeder daar nog voor vervolgen in een nieuwe zaak. Maar op dit moment maakt geen enkeke moord deel uit van het dossier. In dat dossier zit daarentegen wel allerlei viezerikkerij over mij, maar dat wist u al. Ooit is is de pers het verhaal gebracht, vlak na zijn arrestatie, dat Holleeder op het punt stond zowel Joop van den Ende als John de Mol te ontvoeren. Ook daarvan is in het dossier niets terug te vinden en uit niets blijkt dat deze dreiging de reden vormde om hem vast te nemen. Ik weet wel dat er tussen het OM en de politie een verhitte discussie liep over de vraag wanneer Holleeder moest worden gearresteerd. Teeven van het OM delfde hier het onderspit.”
Moszkowicz heeft veel kritiek over zich heen gekregen op zijn omschrijving ‘abject en infaam’ van het vonnis waarmee de Amsterdamse kortgedingrechter Jort Kelder (en daarmee heel Nederland) een vrijbrief gaf hem te omschrijven als ‘mafiamaatje’. Moszkowicz nu: “Je loopt altijd de kans een zaak te verliezen, maar de motivering van dit vonnis is voor mij niet aanvaardbaar. Rechter Poelmann maakt feiten van produkties van Kelder die deels door hemzelf zijn geschreven en door mensen als Gerlof Leistra van Elsevier. Maar wat in deze artikelen staat zijn geen feiten. Daarbij komt dan ook nog dat ik de genoemde kwalificatie van het vonnis heb gedaan als rechtzoekende en niet als advocaat.”

Het eerste moment waarop Moszkowicz een nieuwe stap kan zetten op weg naar zijn ‘rehabilitatie’ is als het Hof uitspraak doet in zijn hoger beroep tegen Jort Kelder. Oscar Hammerstein die in deze zaak optreedt als Moszkowicz’ advocaat heeft een enorme ‘memorie van grieven’ opgesteld met 70 Europese arresten. Zelfs heeft hij twee stagiairs naar de bibliotheek van de Hoge Raad in Den Haag gestuurd om verdere munitie te verzamelen die Kelder het zwijgen moet opleggen. In zijn stuk geeft Hammerstein deze beschrijving van Bram Moszkowicz: cet animal est trest mechant. Quand on l’attaque, il se defend. In het Nederlands: dit schepsel is heel kwaadaardig. Als men hem aanvalt, verdedigt hij zich.

De affaire-Moszkowicz: een overzicht

1 September 2005: ‘anonieme bronnen rond het onderzoek’ naar de moord op Willem Endstra brengen in de media dat Endstra op het kantoor van Moszkowicz met een pistool is bedreigd.

30 januari 2006: Willem Holleeder gearesteerd.

15 februari 2006: Via Elsevier komt naar buiten dat het OM ‘in’ het dossier tegen Holleeder een ‘dossier’ tegen Moszkowicz heeft aangelegd.

26 januari 2007: Jort Kelder noemt Moszkowicz voor de radio een ‘mafiamaatje’.

13 februari 2007: Een rapport komt in het dossier waaruit zou blijken dat het kantoor van Moszkowicz informatie over Endsta heeft gelekt naar de media.

15 februari 2007: Haico Endsta dient een tuchtklacht in tegen Moszkowicz, mede op basis van voornoemd rapport.
Vonnis van de Amsterdamse KG-rechter staat Jort Kelder toe Moszkowicz een ‘maffamaatje’ te noemen.

16 februari 2007: Er blijkt een ‘tip’ te zijn (volgens Moszkowicz van zes maanden oud) dat hij acuut gevaar loopt. Moszkowicz gaat naar het buitenland voor een ‘gepland weekeind’.

19 februari: Moszkowicz geeft een persconfernetie waarop hij aankondigt de verdedinging van Holleeder neer te leggen.

24 februari: Elsevier kondigt ‘de val van Bram Moszkowicz’ aan